เชื่อว่าหลายคนชอบ กินดึก จนติดเป็นนิสัย แม้ว่าจะทานข้าวเย็นอิ่มท้องแล้ว พอตกกลางคืนหลังสี่ห้าทุ่มทีไร เป็นต้องเปิดตู้เย็นหาอะไรทานเสียหน่อยให้หายอยาก ถึงจะนอนหลับสนิท หรือบางทีต้องทานเพราะรู้สึกหิว จริง ๆ โดยไม่ได้คำนึงว่า พฤติกรรมการกินดึกบ่งบอกถึงอะไรได้บ้างและอาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพได้มากแค่ไหน MenDetails.com อยากให้คุณรู้จักกับ Night Eating Syndrome เพื่อจะได้ระวังตัวและปรับพฤติกรรมการกินมื้อดึกใหม่เสียครับ
แค่ติดนิสัย กินดึก หรืออยู่ในภาวะของโรคโดยไม่รู้ตัว
การแสดงออกพฤติกรรมบางอย่างเป็นเวลานาน ถือเป็นการสร้างความเคยชินและนิสัยนั้น ๆ ให้ตัวเองครับ สำหรับหลาย ๆ คนอาจเป็นพฤติกรรมการ กินดึก นี่แหละครับ อาจเพราะกินมื้อเย็นเร็วเกินไปเลยมีโอกาสหิวตอนดึกได้ไว เข้านอนดึกเกินไปจนมีความอยากอาหารในเวลากลางคืน หรือทำงานจนดึกดื่นเลยต้องหาอะไรทานเพื่อเติมพลังงาน แต่ไม่ว่าจะด้วยสาเหตุใดที่ทำให้คุณกินมื้อดึกก็ควรจะหันมาเช็คตัวเองสักนิดว่า กินตอนดึกเพราะหิว หรือว่ามีอาการเข้าข่ายเป็นโรค Night Eating Syndrome โรคที่พัวพันกับปัญหาเรื่องความเครียดกันแน่
ใครเสี่ยงเป็น Night Eating Syndrome ?
Night Eating Syndrome (NES) ถูกค้นพบโดยนักจิตวิทยาชาวอเมริกัน Albert Stunkard ในปีค.ศ. 1955 ซึ่งพบจากการสังเกตคนไข้จิตเวชของเขาที่มีน้ำหนักตัวเกิน โดยจะมีพฤติกรรมไม่หิวในระหว่างวัน แต่กินเก่งในตอนกลางคืน อาจกินตอนดึกได้มากถึง 3 เท่าเทียบจากปริมาณของอาหารทั้งวัน
คนที่เป็นโรค NES จะแสดงอาการในลักษณะไม่อยากอาหารในเวลากลางวัน ทานน้อยระหว่างวัน แต่ตกกลางคืนจะรู้สึกหิว อยากทานหลายเมนูนับไม่ถ้วน แคลอรี่ทั้งวันมากระจุกอยู่มื้อกลางคืนก่อนนอน หากไม่ได้กินอะไรก่อนนอนจะนอนไม่หลับ หรือบางรายอาจถึงขั้นสะดุ้งตื่นขึ้นมากลางดึกเพื่อไปหาอะไรกินได้ถึง 2-3 ครั้ง ซึ่ง Night Eating Syndrome เป็นโรคที่พ่วงต่อมากับคนที่มีฮอร์โมนผิดปกติหรือมีอาการทางจิตเวช เช่น อาการนอนไม่หลับจากระดับฮอร์โมนเมลาโทนิน (Melatonin) ต่ำ หรือเกิดภาวะเครียดสะสม มีอาการซึมเศร้าวิตกกังวล หรืออาจเป็นผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องการเสพติดการทำพฤติกรรมบางอย่างจนเคยชิน
โรคและปัญหาสุขภาพ ผลพวงของการ กินดึก
นิสัยการกินมื้อดึก สามารถส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพได้หลายอย่างครับ อย่างแรกที่จะเห็นได้ในระยะสั้นหลัก 1-2 เดือน คือ น้ำหนักขึ้น เพราะเป็นการกินแล้วนอนหลับทันที แปลว่าร่างกายไม่ยังทันเผาผลาญแคลอรี่ (Calories) ออกไป สะสมอยู่ในร่างกายไปเรื่อย ๆ แม้ระหว่างนอนหลับร่างกายจะเบิร์นแคลอรีออกราว 42-95 kcal ต่อชั่วโมง แต่เมื่อตื่นเช้าขึ้นมาได้กินอาหารเข้าไปใหม่ ระหว่างวันไม่ได้ทำกิจกรรมเพื่อเบิร์นแคลอรี่ส่วนเกินออก เมื่อทำซ้ำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ วันหนึ่งร่างกายจะเริ่มแสดงออกถึงแคลอรี่ส่วนเกินนี้เองครับ
นอกจากนั้นการกินมื้อดึกยังส่งผลให้มีเวลาไม่เพียงพอในการย่อยอาหาร เสี่ยงเป็นโรคกรดไหลย้อน เพราะระบบทางเดินอาหารทำงานผิดเวลา อยู่ในท่าทางการนอนทั้งที่กระเพาะหลั่งน้ำย่อยออกมา จึงทำให้น้ำย่อยไหลย้อนกลับขึ้นไปที่หลอดอาหารแทนกระเพาะอาหาร อาจมีอาการท้องอืด แน่นท้อง มีน้ำรสเปรี้ยวหรือขมไหลขึ้นมาในปากจนรู้สึกคลื่นไส้ อยากอาเจียน
และยังเป็นพฤติกรรมที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการมีภูมิคุ้มกันต่ำลง และเป็นสาเหตุของโรคเรื้อรังหลายโรค เช่น โรคเบาหวาน ไขมันในอุดตัน ไขมันในเส้นเลือด เพราะกินดึกและนอนดึกนั้นกระทบต่อการผลิตฮอร์โมนในร่างกาย ทั้งโกรทฮอร์โมน (Growth Hormone) ที่มีเพื่อซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอในร่างกาย และฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ที่มีเพื่อควบคุมเผาผลาญน้ำตาลในร่างกาย
วิธีรักษา NES ต้องเริ่มจากการปรับวิธีกิน
การรักษาโรค Night Eating Syndrome หรือคนที่ติดนิสัยชอบกินมื้อดึกเป็นประจำไม่ยากเลยครับ แต่ต้องอาศัยความหนักแน่นในตัวเองให้มาก เพราะเป็นเรื่องของการปรับพฤติกรรมการกินของตัวเองล้วน ๆ ควรจะทานอาหารในเวลาปกติ 3 มื้อให้อิ่มในโภชนาการที่ร่างกายต้องการต่อวัน ซึ่งผู้ชายในแต่ละวัยต้องการปริมาณสารอาหารและแคลอรี่ไม่เท่ากันครับ แตกต่างกันตามวิถีการดำเนินชีวิต ทั้งอาชีพ การออกกำลังกายและโรคประจำตัว
ต้องปรับเวลานอน อย่านอนดึกเกินไป ควรหลับในเวลาที่โกรทฮอร์โมนหลั่งออกมามากตอนเที่ยงคืนถึงตี 1 ครับ หรือหากใครที่มีสาเหตุของโรคจากอาการป่วยทางด้านจิตใจ สภาวะทางอารมณ์ นอนไม่หลับ มีความเครียดสูง หรือเกิดจากระดับฮอร์โมนที่ผิดปกติก็ควรรักษาด้วยการพบแพทย์เพื่อรักษาตามสาเหตุของปัญหาต่อไปครับ
ถ้าหาก ‘จำเป็น’ ต้องมีรอบมื้อดึกจริง ๆ กินอะไรได้บ้าง ?
หากมีความจำเป็นต้องทานมื้อดึกไม่ว่าด้วยสาเหตุใด ๆ ก็ตาม ต้องมีเทคนิคในการเลือกกินครับ คือ เลือกของเบาที่ย่อยง่าย หากควบคุมน้ำหนักอยู่ด้วย ควรเลือกของที่มีแคลอรี่ต่ำ พร้อมทั้งเผื่อเวลาก่อนนอนสัก 2 ชั่วโมงเป็นอย่างน้อย ส่วนเมนูที่ทานได้ หากเป็นเมนูน้ำ เลือกทานจำพวกนมจืดหรือน้ำเต้าหู้ 1 แก้ว โยเกิร์ตธรรมชาติหรือโยเกิร์ตไขมันต่ำ หากชอบทานผลไม้ เลือกผลไม้ที่มีแคลอรี่น้อยและปริมาณน้ำตาลไม่สูง เช่น แอปเปิ้ลเขียว ฝรั่ง สาลี่ แก้วมังกร สตรอว์เบอร์รี่ แบล็คเบอร์รี่
ธัชพืชต่าง ๆ และพืชตระกูลถั่วก็สามารถทานตอนกลางคืนได้เช่นกัน ถ้ารู้สึกหิวมากหน่อยแล้วต้องทานของคาว ก็เลือกเป็นเมนูไข่ต้มไม่เกิน 2 ใบ อาจจะเลือกทานเฉพาะไข่ขาวสำหรับคนที่คุมน้ำหนัก หรือปลาทูน่ากระป๋องแช่ในน้ำแร่ อย่าลืมควบคุมเรื่องปริมาณการกิน เอาแค่พออยู่ท้องให้ไม่หิวกลางดึกก็พอครับ
สิ่งที่ต้องหลีกเลี่ยง คือ อาหารสำเร็จรูป อาหารที่มีไขมันสูงอย่างของทอดหรือเนื้อสัตว์ อาหารที่มีรสจัดจ้าน เช่น รสเผ็ด รสเค็ม เครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของน้ำตาลเยอะ บางคนอาจจะคิดว่าเลือกดื่มน้ำผลไม้ถือว่าตอบโจทย์ แต่ต้องระวังเรื่องปริมาณน้ำตาลด้วยนะครับ
พฤติกรรมกินสามารถส่งผลต่อสุขภาพเราในระยะยาวได้มากทีเดียวครับ ฉะนั้นนอกจากเลือกกินของที่มีประโยชน์แล้วยังต้องกินให้ถูกเวลาด้วย เลิกนิสัยกินดึกที่อาจส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพและโรคต่าง ๆ และอย่าพลาดมื้อเช้าที่เป็นมื้อของแหล่งพลังงานด้วยเช่นกันนะครับ