อันที่จริงถึงแม้ “รองเท้าหนัง” จะไม่ใช่เครื่องแต่งกายประจำชาติไทยของเราก็ตาม แต่รองเท้าหนังกับผู้ชายไทยเป็นสิ่งที่อยู่คู่กันมานานแล้ว และยิ่งในยุคที่โลกของเราเชื่อมโยงถึงกันมากขึ้น เราคนไทยจึงไม่อาจละเลยสิ่งที่เป็น “เครื่องแต่งกายสุภาพบุรุษที่เป็นสากล” ไปได้ การใส่รองเท้าหนังให้ถูกต้องตามหลักการสากลย่อมเป็นสิ่งที่เสริมสร้างบุคลิกภาพ และบ่งบอกให้รู้ว่าคุณเป็นสุภาพบุรุษที่ใส่ใจในรายละเอียด และแต่งกายด้วยความให้เกียรติเจ้าภาพและสถานที่
อย่างไรก็ตามยังคงมีความเข้าใจผิดหลายอย่างเกี่ยวกับ “รองเท้าหนัง” เกิดขึ้นในหมู่สุภาพบุรุษชาวไทย อันเกิดจากการรับทราบข้อมูลที่ไม่ตรงกัน ซึ่งหลายครั้งมาจากเว็บไซต์หรือสื่อขนาดใหญ่ที่เข้าถึงผู้คนเป็นวงกว้าง ตัวอย่างที่สำคัญก็คือ “การแยกความแตกต่างไม่ออกระหว่างรองเท้าหนังประเภท อ๊อกซ์ฟอร์ด (Oxford) กับ เดอร์บี้ หรือ ดาร์บี้ (Derby)” ซึ่งรองเท้าทั้งสองแบบมีลักษณะที่แตกต่างกันและมีกาลเทศะในการใช้งานที่ไม่เหมือนกัน แต่ถูกนำมาปนกันจนเกิดความเข้าใจผิดเป็นประจำ
MenDetails เชื่อว่าคงไม่ดีแน่ถ้าเราตั้งใจจะซื้อรองเท้าประเภท Oxford เพื่อใส่ไปงานที่ต้องการความสุภาพมากๆ แต่กลับไปได้เป็นรองเท้า Derby มาแทนด้วยความเข้าใจผิด แล้วก็ใส่รองเท้า Derby โดยเข้าใจว่าตัวเองใส่รองเท้า Oxford อยู่ตลอดมา
วันนี้ MenDetails จึงขอเป็นส่วนเล็กๆ ส่วนหนึ่งที่จะช่วยสรุปความเข้าใจของผู้ชายไทยเกี่ยวกับรองเท้าทั้ง 2 แบบนี้ให้ถูกต้องมากขึ้น เพื่อป้องกันไม่ให้เราซื้อมาผิดและใช้งานรองเท้าของตัวเองแบบผิดประเภทนะครับ
รองเท้าหนัง Oxford กับ Derby ขอให้สังเกตจากรูปแบบหรือระบบเชือกรองเท้า
ความจริงแล้วการแยกความแตกต่างระหว่าง Oxford กับ Derby นั้น สามารถทำได้ง่ายนิดเดียว ด้วยการสังเกตและแยกแยะความแตกต่างของลักษณะชิ้นหนังบริเวณเชือกรองเท้า ซึ่งเป็นจุดเด่นที่สุดที่จะทำให้เราแยกประเภทรองเท้า Oxford ออกจาก Derby ได้ โดยมีลักษณะและความแตกต่างดังนี้ครับ
รองเท้าหนัง Oxford ใช้ระบบเชือกแบบปิด หรือ ‘Closed Lacing’
ลักษณะของระบบเชือกแบบปิดของ Oxford ก็คือ เมื่อผูกเชือกเรียบร้อยแล้วนั้นลิ้นหนังที่มีรูร้อยเชือกรองเท้าทั้งข้างซ้ายและขวาจะอยู่ชิดติดกัน และในส่วนล่างของชิ้นหนังที่มีเชือกรองเท้านั้นจะปิดสนิท ไม่มีแผ่นหนังยกตัวแยกออกไปทางซ้ายหรือขวา ลองดูรูปด้านล่างประกอบตามไปด้วยนะครับ
ภาพรวมของรองเท้าหนังที่เรียกว่า ‘Oxford’ | thenordicfit.com
ชิ้นหนังที่มีรูร้อยเชือกของรองเท้า Oxford จะชิดปิดกันสนิท และที่สำคัญตรงช่วงปลายจะถูกปิดแบบ Closed Lacing ไม่มีชิ้นหนังเผยอขึ้นมาแล้วฉีกแยกออกไปทางซ้ายและขวาครับ
ภาพขยายให้เห็นส่วนปลายชิ้นหนังบริเวณเชือกรองเท้าที่ถูกเย็บปิดแบบ Closed Lacing ของรองเท้าหนัง Oxford
รองเท้าหนัง Derby ใช้ระบบเชือกแบบเปิด หรือ ‘Open Lacing’
ในทางกลับกันระบบเชือกแบบเปิดหรือ Open Lacing ของรองเท้า Derby นั้น ชิ้นหนังที่มีรูร้อยเชือกรองเท้าอาจจะติดกันหรือแยกห่างออกจากกันก็ได้ และที่สำคัญในส่วนล่างสุดของรูร้อยเชือกรองเท้าจะเห็นเป็นชิ้นหนังที่เปิดตัวแยกฉีกออกไปทางซ้ายและขวา ไม่ได้ปิดสนิทเหมือน Oxford แนะนำลองดูรูปด้านล่างประกอบตามไปด้วยนะครับ
ภาพรวมของรองเท้าหนังที่เรียกว่า ‘Derby’
ชิ้นหนังที่มีรูร้อยเชือกของรองเท้า Derby อาจชิดกันหรือแยกห่างออกจากกันแบบรูปด้านบนนี้ และช่วงปลายชิ้นหนังจะเปิดขึ้น และฉีกแยกออกไปทางซ้ายและขวาตามแบบ Opened Lacing ซึ่งต่างจาก Oxford ที่จะปิดสนิท
ภาพขยายให้เห็นรูปแบบของ Opened Lacing ชัดๆ
MenDetails ขอแนะนำให้ผู้อ่านยึดการสังเกตระบบเชือกรองเท้าเป็นหลัก เท่านี้เราก็สามารถแยกออกในเบื้องต้นได้แล้วว่าคู่ไหนเป็นรองเท้าหนังที่เรียกว่า Oxford และคู่ไหนเป็นรองเท้าหนังที่เรียกว่า Derby ครับ อย่างไรก็ตามรองเท้าหนังที่ใช้ระบบ Opened Lacing แบบ Derby นั้นยังมีแยกย่อยออกไปอีกหลายแบบ เช่น รองเท้าหนังที่เรียกว่า Blucher (บลูเช่อร์) รวมถึงบรรดารองเท้าชนิดอื่นอย่าง Desert Boot และ Boat Shoes ก็จะเป็นระบบ Opened เช่นกัน
ดูจากรูปพอจะแยกออกแล้วใช่ไหมครับ ว่าข้างไหนที่เป็นรองเท้า Oxford และข้างไหนที่เรียกว่า Derby | shortofshoes.com
กาลเทศะที่ใช้นั้นแตกต่างกัน
หากนับตามลำดับความสุภาพและเป็นทางการของรองเท้า รองเท้าหนัง Oxford ถือเป็นรองเท้าที่มีความเป็นทางการและสุภาพมากกว่ารองเท้าหนัง Derby ดังนั้นหากเป็นงานที่เราต้องการเป็นความสุภาพและความเป็นทางการเป็นหลัก MenDetails ขอแนะนำให้เลือกรองเท้าหนัง Oxford ที่ไม่มีการปักลายฉลุหรือที่เรียกว่า โบร๊ก (Brogue) ไม่ว่าจะเป็น Plain Oxford หรือ Cap toe Oxford หรือจะเป็น Wholecut Oxford ก็ได้ครับ และถ้าท่านสุภาพบุรุษท่านใดที่ตัดสินใจว่าจะซื้อรองเท้าหนังเก็บไว้ใช้ออกงานกับชุดสูท (หรือแม้แต่ใส่กับทักสิโด้ก็ยังได้) แค่นานๆครั้งเพียงคู่เดียวล่ะก็ รองเท้าหนัง Cap toe Oxford สีดำ คือรองเท้าที่ MenDetails แนะนำครับ
รองเท้าหนัง Wholecut Oxford สวยงาม เรียบหรู สุภาพแบบ Minimal | styleforum.net
ขณะที่รองเท้าหนังแบบ Derby แม้จะมีความสุภาพและความเป็นทางการน้อยกว่า แต่เราก็ยังให้การยอมรับว่า Derby คือ Dress Shoes รูปแบบหนึ่งที่สามารถใส่กับชุดสูทได้เช่นกัน อย่างไรก็ตามสำหรับงานที่เราต้องการความสุภาพและเป็นทางการมากๆ เช่น เป็นเจ้าบ่าวในงานแต่งงานที่มีพิธีการชัดเจน, ใส่รองเท้าคู่กับชุกทักสิโด้, ต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง, คารวะนายกฯ หรือเข้าเฝ้าพระมหากษัตริย์ ฯลฯ เราควรหันไปหารองเท้า Oxford มากกว่าจะใช้ Derby นะครับ
Derby แม้จะสุภาพน้อยกว่า แต่ถ้าเลือกดีๆก็สวยงามเช่นกัน ในรูปเป็น รองเท้า Derby จาก Carmina Shoemaker
บทสรุป
เรื่องความแตกต่างของรองเท้าหนัง Oxford และ Derby นี่เองก็เป็นอีกเรื่องที่เราพบเห็นความเข้าใจผิดบ่อยมากบนเว็บไซต์ที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ในหลายๆแห่ง หลายครั้งที่เราเห็นการนำรูปรองเท้าหนัง Derby มาอธิบายว่านี่คือรองเท้า Oxford และหลายครั้งที่เอา Oxford มาบอกว่าเป็น Derby หรือ Blucher ก็มี ส่งผลให้ความเข้าใจผิดยังคงมีอยู่และคงยากที่จะหายไปในเร็ววันนี้แน่นอน
ผู้ชายบางคนอาจจะกำลังคิดว่า “จะเอาอะไรมากมายนัก ก็แค่รองเท้าคู่เดียว” แต่ MenDetails เชื่อว่า ผู้ชายที่เป็นสุภาพบุรุษจะพยายามพัฒนาความรู้ความเข้าใจของตัวเองในเรื่องต่างๆอยู่เสมอ นั่นรวมถึงเรื่องของบุคลิกภาพของตัวเอง ที่จะแต่งกายให้ถูกต้องเหมาะสม และตรงตามกาลเทศะ ตามแบบที่สุภาพบุรุษพึงกระทำนะครับ
อย่างน้อยเราก็หวังว่าหลังจากที่ทุกท่านได้อ่านบทความชิ้นนี้แล้ว จะสามารถแยกออกได้อย่างถูกต้องด้วยตัวเองได้ว่า รองเท้าคู่ไหนเป็นทรง Oxford และคู่ใดที่ไม่ใช่นะครับ