ทหารบกทหารเรือฉุดชักพระมหาพิชัยราชรถทรงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
จากวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามไปยังพระเมรุมาศท้องสนามหลวง
เมื่อวันที่ ๒๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๖๘
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในฉลองพระองค์โจงสีดำ ทรงพระมาลาปีกแบบยุโรป (เนื่องจากปีนั้นประจวบกับเป็นปีที่มีงานพระศพเสด็จฯ เจ้าฟ้าตรีเพ็ชรุตม์ธำรงและยังไม่พ้นกำหนดไว้ทุกข์) ถ่ายโดย ฟรานซิส จิตร ในปี พ.ศ. 2430
ถือเป็นช่วงเวลาโศกเศร้าที่สุดของประชาชนชาวไทยทั้งปวง วันนี้ทาง MDs’ เลยอยากขอแนะนำการแต่งกาย สีที่ควรเลือกใส่ อย่างถูกต้องตามโบราณราชพิธี ซึ่งเชื่อแน่ว่าหากท่านมีความรู้ส่วนนี้ จะทำให้การแต่งกายดูเหมาะสมมากที่สุดตามตำราในสมัยโบราณ
ข้อมูลจาก หนังสือ สี่แผ่นดิน กับเรื่องจริงในราชสำนักสยาม ของ ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย. สำนักพิมพ์ มติชน พิมพ์ครั้งที่ 4. 2554 ได้กล่าวไว้ว่า
ข้าราชบริพารฝ่ายใน งานพระบรมศพ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ (พระเมรุมาศ พระเมรุ และเมรุ สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ โดย ศาสตราจารย์ น.อ.สมภพ ภิรมย์ ร.น. ราชบัณฑิต)
สมัยโบราณ การแต่งกายไปงานศพแบ่งเป็นหลายแบบ ตามอายุและความเกี่ยวข้องกับผู้ตาย โดยกำหนดจากการใช้สีเสื้อผ้าต่างกัน 3 สี คือ สีดำ สีขาว และสีม่วงแก่หรือสีน้ำเงินแก่ดังนี้
- สีขาว สำหรับผู้เยาว์หรือผู้ที่มีอายุอ่อนกว่าผู้ตาย เช่น ลูกหลานญาติสนิทหรือผู้อยู่ในอุปการะและสำหรับพระราชพิธีพระบรมศพ
- สีดำ สำหรับผู้ใหญ่หรือผู้ที่อายุแก่กว่าผู้ตาย
- นุ่งสีม่วงแก่หรือน้ำเงินแก่สวมเสื้อขาว สำหรับผู้ที่มิได้เกี่ยวข้องเป็นญาติกับผู้ตาย
- นุ่งดำสวมเสื้อขาว สำหรับมิตรสหายที่สนิทกับผู้ตาย
ภาพในระยะใกล้ของการอัญเชิญพระโกศทรงพระศพของเจ้านายชั้นสูง ด้วยเกรินบันไดนาคขึ้นสู่จิตกาธานในพระเมรุมาศท้องสนามหลวง
การแต่งกายสีต่างกันในงานศพสมัยโบราณ ทำให้ผู้พบเห็นสามารถรู้ทันทีว่าผู้นั้นเกี่ยวข้อง ใกล้ชิดกับผู้ตายอย่างไร เพียงไร และทำให้ผู้ที่จะไปงานนั้นๆ ต้องมีความรู้เกี่ยวกับตนเอง และเทือกเถาเหล่ากอหรือผู้ที่เกี่ยวข้องในสกุลของตน เพื่อที่จะได้แต่งสีให้ถูกต้อง
อย่างไรก็ตาม เรื่องสีของการแต่งกายนี้ มีเรื่องที่ถือเป็นกรณีพิเศษอยู่บ้าง เช่น การฉลองพระองค์ขาวของพระเจ้าแผ่นดิน เมื่อสด็จในงานพระศพของพระราชธิดาบางพระองค์
แต่ปัจจุบันประเทศไทยรับเอาวัฒนธรรมต่างชาติเข้ามามากมาย ทำให้สีที่ใช้แต่งกายไปงานศพถูกเปลี่ยนแปลงเป็นสีดำเสียส่วนใหญ่ MDs’ จึงแนะนำให้เลือกเสื้อผ้า สีขาวหรือดำเท่านั้น น่าจะดีที่สุดครับ แต่เพื่อความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง กล่าวคือ “หากต้องการใส่ไปงานศพของผู้ที่สูงศักดิ์กว่า MDs’ แนะนำใส่เสื้อผ้าสีขาวล้วนนะครับ จะถูกต้องตามธรรมเนียมโบราณมากที่สุด”
เจ้าพนักงานกำลังอัญเชิญพระโกศทรงพระศพพระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าประไพพรรณพิลาสลงจากราชรถด้วยเกรินบันไดนาค ภาพถ่ายโดย ฟรานซิส จิตร
