สำหรับผู้ชายหลายคนโดยเฉพาะผู้ชายไทย ไวน์อาจไม่ใช่เครื่องดื่มที่เราจะซื้อกันเป็นประจำ แต่ก็มีบางโอกาสที่เราอยากจะซื้อไวน์มาเปิดดื่มหรือซื้อเป็นของขวัญให้กับเพื่อน ครอบครัว ไปจนถึงคนรู้จัก และหลายคนอาจพบกับปัญหาว่า เราควรเลือกซื้อไวน์อย่างไร ถึงจะได้ไวน์ที่อยู่ในระดับที่ดื่มหรือซื้อเป็นของขวัญแล้วคนที่ดื่มไม่ผิดหวัง MenDetails จึงมี วิธีเลือกไวน์ แบบ Play safe เพื่อให้ได้ไวน์ที่รสชาติผ่านเกณฑ์ สำหรับมือใหม่ที่ไม่ได้เชี่ยวชาญเรื่องไวน์มากนักมาฝาก เผื่อในอนาคตเราจะต้องซื้อไวน์ไปเปิดในงานเลี้ยงบ้านเพื่อน หรือซื้อเป็นของขวัญให้ใครสักคนครับ
ไวน์ที่แพงอาจไม่ใช่ไวน์ที่ดีที่สุดสำหรับเราเสมอไป
ก่อนที่จะไปดูวิธีการเลือกไวน์ เราต้องบอกก่อนว่าสำหรับมือใหม่ที่ไม่ได้เชี่ยวชาญเรื่องไวน์ การซื้อไวน์ราคาสูง หรือปีที่ผลิตย้อนหลังไปเป็นสิบ ๆ ปี อาจไม่ใช่ตัวเลือกที่ดีเสมอไป และถ้าว่ากันจริง ๆ ขนาดผู้เชี่ยวชาญไวน์หลาย ๆ คน ยังไม่สามารถแยกความต่างของไวน์ได้อย่างแม่นยำด้วยซ้ำ
มีการทดลองที่น่าสนใจเกี่ยวกับไวน์ในปี 2001 โดยศาสตราจารย์ Frédéric Brochet แห่ง University of Bordeaux ได้ทำ การวิจัยเรื่องความสัมพันธ์ของกลิ่นและสีของไวน์ กับนักศึกษาที่เรียนด้านการทำไวน์ 54 คนโดยการให้ชิมไวน์แดงและไวน์ขาวอย่างละแก้ว แล้วอธิบายรสชาติของไวน์ให้มากที่สุด ผลออกมา คือ นักศึกษาทำการอธิบายไวน์แดงด้วยคำศัพท์เฉพาะของไวน์แดง และอธิบายไวน์ขาวด้วยคำศัพท์เฉพาะของไวน์ขาว แต่ในความเป็นจริง คือ ไวน์ทั้งสองแก้วเป็นไวน์ขาวเหมือนกัน โดยเขาแค่ใส่สีผสมอาหารสีแดงลงไปในไวน์ขาว แต่น่าแปลกที่ไม่มีใครสามารถบอกได้เลยว่าไวน์สีแดงนั้นไม่ใช่ไวน์แดงจริง ๆ
นอกจากนั้นยังมีการทดลองจากมหาวิทยาลัยชื่อดังทั่วโลกอีกหลายงานวิจัยที่บ่งบอกว่าสมองของเรานั้นถูกหลอกด้วยสีและกลิ่น รวมถึง “ราคา” ของไวน์มากเพียงใด อย่างในงานวิจัยหนึ่งที่ทำการใส่ไวน์ราคาประหยัดแบบเดียวกัน แบ่งใส่ลงไปในขวดไวน์ที่มีราคาถูกกับราคาแพง แล้วรินให้ผู้เชี่ยวชาญชิม กลับได้คำบรรยายรสชาติที่ไม่เหมือนกัน เนื่องมาจากสมองของเราถูกหลอกให้เชื่อด้วยสิ่งที่เราเห็นหรือคิดไปก่อนแล้ว
อีกหนึ่งการทดลองที่น่าสนใจ คือ งานวิจัยของ Robert Hodgson อดีตอาจารย์ที่ Humboldt State University ที่ตัวเขาเป็นเจ้าของไร่องุ่นทำไวน์ในเมือง Arcata เขาสงสัยว่าทำไมไวน์ของเขาที่ได้เหรียญทองในการประกวดงานหนึ่ง แต่พอไปอีกงานหนึ่งกลับไม่มีรางวัลอะไรเลย เขาจึงทำการทดลองโดยการเสิร์ฟไวน์ให้กรรมการในงานประกวดไวน์เป็นเวลาหลายปี ด้วยไวน์จากขวดเดียวกัน ในหลาย ๆ แก้ว ผลที่ออกมาคือกรรมการแต่ละคนให้คะแนนไวน์แต่ละแก้วต่างกันในระดับบวกลบที่ห่างกันมากในทางสถิติ เขาจึงได้ข้อสรุปว่าสุดท้ายแล้วผู้เชี่ยวชาญก็ยังแยกความต่างได้ไม่ชัดเจนนัก
งานวิจัยเหล่านี้ทำให้เหล่าผู้เชี่ยวชาญไวน์ ไปจนถึงถึงผู้ผลิตไวน์หลายรายไม่พอใจ เพราะมันเป็นการตบหน้าวงการไวน์ให้สะเทือน แต่ท้ายที่สุดไวน์ก็เป็นมากกว่าแค่เครื่องดื่ม มันเป็นอุตสาหกรรมที่มีเม็ดเงินมหาศาล การโฆษณาจึงเป็นสิ่งสำคัญ เราถูกปรับกรอบความคิดให้คิดว่าไวน์ที่ดีต้องแพง ต้องกินกับอาหารแพง ๆ บางครั้งไวน์ที่มีมูลค่าสูง เราดื่มแล้วอาจไม่ชอบเท่าไวน์ราคาถูกก็ได้ เรื่องของไวน์จึงเป็นเรื่องส่วนบุคคล และเอาจริง ๆ สุดท้ายเราก็บอกไม่ได้ชัดเจนหรอกว่าไวน์ไหนดีกว่าไวน์ไหน คงมีแต่คำว่า “ชอบ” หรือ “ไม่ชอบ”
จึงเป็นที่มาของคำพูดที่ว่า เวลาดื่มไวน์ให้ทำ Blind test ดื่มแบบไม่เห็นสี ไม่สนใจว่าไวน์ขวดนั้นคืออะไร มาจากไหน ราคาเท่าไหร่ ถ้าชอบก็คือจบ แต่สำหรับมือใหม่ที่ไม่ได้ซื้อไวน์เป็นประจำ จะให้มานั่ง Blind test กันก็คงไม่ใช่ นี่จึงเป็นคำแนะนำจากเราสำหรับ วิธีเลือกไวน์ แบบ Play safe ที่เสี่ยงผิดหวังน้อยที่สุด เอาไปให้ใครหรือเอาไปเปิดในงานเลี้ยงของเพื่อนก็จะได้ดูเป็นคนเลือกไวน์เป็นอีกด้วย
เลือกไวน์โลกเก่า
ไวน์โลกเก่าเป็นคำจำกัดความของไวน์ที่ผลิตทางฝั่งยุโรป เช่น ฝรั่งเศส, อิตาลี, เยอรมนี เป็นต้น เพราะประเทศเหล่านี้อยู่ในแผนที่โลกมาแต่เดิมก่อนหน้าการค้นพบโลกใหม่ อย่าง ทวีปอเมริกา หรือ ออสเตรเลีย ประเทศในโลกเก่าเหล่านี้ถือเป็นสถานที่ให้กำเนิดและพัฒนาไวน์มานานหลายพันปีจนออกมาอย่างที่เห็นในปัจจุบัน
การที่เราแนะนำให้เลือกไวน์โลกเก่า เพราะเป็นทางเลือกที่ Play Safe กว่า ไวน์เหล่านี้จะมีกรรมวิธีผลิตที่คงที่มีมาตรฐานมาตลอด องุ่นที่ใช้มีคุณภาพดี ปลูกในอากาศที่เหมาะสม แถมเมื่อขึ้นชื่อว่าไวน์โลกเก่า ย่อมมีภาษีที่ดีกว่าไวน์โลกใหม่อยู่ครึ่งช่วงตัว หากซื้อไปให้เป็นของขวัญหรือเอาไปเปิดในงานเลี้ยง ภาพลักษณ์ที่คลาสสิคของ ไวน์โลกเก่า จะทำให้เราดูเป็นคนช่างเลือกขึ้นอีกสักนิดหนึ่งได้เช่นกัน
แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเราไม่ได้บอกว่าไวน์โลกใหม่ไม่ดีนะครับ เพราะไวน์โลกใหม่ที่มีคุณภาพสูงเป็นที่ยอมรับไปทั่วโลกก็มีอยู่มากมายเช่นกัน อย่างไรก็ดีในบทความนี้เราต้องการเลือกไวน์ให้ง่ายและปลอดภัยที่สุด ไวน์โลกเก่าจึงเป็นตัวเลือกที่ Play safe กว่าไปโดยปริยายนั่นเอง
Cabernet Sauvignon ชื่อนี้การันตี
ต่อมาคือประเภทของไวน์ที่อยากเลือกให้ Play safe หากคิดอะไรไม่ออกหรือไม่ได้มีความรู้เรื่องไวน์มากมายนัก เราแนะนำให้ลองเลือกไวน์แดงที่ทำจากองุ่นพันธุ์ Cabernet Sauvignon (กาแบร์เน่ โซวีนญง) ด้วยเหตุผลข้อแรก เพราะไวน์แดงเป็นไวน์ที่คนนิยมดื่มมากกว่าไวน์ขาว และในบริบทของคนไทย เราก็มักจะนิยมไวน์แดงมากกว่าอยู่แล้วเช่นกัน ส่วนข้อที่สอง เพราะองุ่น Cabernet Sauvignon นี้ เรียกได้ว่าเป็นราชาของบรรดาองุ่นที่นำมาทำไวน์ทั้งหมด เป็นองุ่นพื้นฐานของไวน์แดงที่นิยมนำมาหมักเป็นไวน์มากที่สุดในโลก ดังนั้นการเลือกไวน์ Cabernet Sauvignon จึงเป็นตัวเลือกที่รับรองว่า Play safe มากกว่าการเลือกองุ่นพันธุ์อื่นหรือเป็นการผสมหลาย ๆ พันธุ์ในขวดเดียวครับ
ย้อนหลังแค่ 2 – 3 ปีก็พอแล้ว
หลายคนอาจมีความคิดว่าไวน์ยิ่งเก่า ยิ่งหมักนาน ยิ่งรสดี แต่ในความเป็นจริงถ้าเราไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญและชื่นชอบไวน์เป็นพิเศษ หรือรักในการสะสมไวน์เก่าแบบถึงแก่นแล้ว ไม่จำเป็นที่จะต้องซื้อไวน์ที่มีอายุมากเกินไปหรอกครับ นั่นเพราะไวน์ที่มีอายุมาก กลับกลายเป็นว่าจะยิ่งเลือกที่ถูกใจได้ยาก เนื่องจากไวน์ของแต่ละที่ ในแต่ละปี มันจะมีรสชาติขององุ่นที่ต่างกันออกไปตามสภาพอากาศและสภาพแวดล้อมในปีนั้น ๆ จึงทำให้มีโอกาสที่จะเจอไวน์ที่มีรสชาติไม่ถูกปากคนหมู่มาก โดยเฉพาะกับนักซื้อไวน์มือใหม่ที่ไม่ได้ตั้งใจจะมีความรู้ความเชี่ยวชาญในเรื่องนี้อย่างจริงจังมาตั้งแต่ต้น
ดังนั้นถ้าจะให้ปลอดภัย ควรเลือกไวน์ที่มีอายุย้อนหลังกลับแค่ไม่กี่ปีก็พอครับ เพราะไวน์ลักษณะนี้จะมีการควบคุมการผลิตที่แน่นอน มีมาตรฐานที่ทำให้ได้รสชาติคงที่ใกล้เคียงกัน เป็นการ Play safe รูปแบบหนึ่งเช่นกัน
ราคาไม่ต้องเกิน 1000 บาทก็ได้
สุดท้ายมาถึงเรื่องราคา หลายคนก็คงมีความคิดว่าไวน์ที่ราคาแพงมักจะเป็นไวน์ชั้นเลิศ รสชาติล้ำลึก แต่จากการวิจัยและทดลองที่เราได้เขียนไปตอนต้น ก็พอจะทำให้เราเห็นภาพว่าทั้งหมดเป็นส่วนหนึ่งของการตลาด และการที่สมองของเราที่บางครั้งถูกหลอกให้เชื่อในเรื่องที่ดีกว่าด้วยราคาของไวน์
ดังนั้น ไวน์ที่ดี ที่ถูกปากเราไม่จำเป็นต้องเป็นไวน์ที่แพงเสมอไป ถ้าเลือกตาม 3 ข้อก่อนหน้าที่เรากล่าวมารวมกับการเลือกในข้อนี้ เราจะได้ไวน์ที่ราคาไม่แพง ในขณะเดียวกันก็เสี่ยงที่จะผิดหวังกับรสชาติไวน์น้อยที่สุดอีกด้วยนะครับ เราจะพบว่าไวน์ราคาหลักร้อยก็ดื่มได้รสชาติเช่นกัน ไม่จำเป็นต้องแพงเป็นหลักหลายพันบาทแต่อย่างใด
ทั้งหมดนี้เป็น วิธีเลือกไวน์ สำหรับมือใหม่ที่ต้องการ Play safe ในการซื้อไปให้ใครสักคน หรือซื้อไปเปิดในงานเลี้ยงในวงเพื่อน ๆ ถ้าครบ 4 ข้อนี้ โอกาสผิดหวังจะน้อยมาก แต่สำหรับใครที่อยากจะรู้วิธีการเลือกไวน์ที่ลึกขึ้น เราขอแนะนำ 4 ข้อควรจำพื้นฐานในการเลือกไวน์ที่ผู้ชายควรรู้ และใครที่อยากจะลองชิมไวน์เพื่อหาไวน์แบบที่ตัวเองชอบ ก็มีบทความสำหรับการชิมไวน์ให้อ่านกันต่อครับ ส่วนใครที่วางแผนจะไปกินมื้อค่ำกับคนพิเศษในร้านอาหารดี ๆ สักร้าน แล้ววางแผนจะสั่งไวน์เพื่อสร้างความประทับใจ เราก็มีเทคนิคการสั่งไวน์มาแนะนำเช่นกันครับ