ถ้าให้คิดถึงเครื่องแต่งกายของมนุษย์ทั่ว ๆ ไปขึ้นมาสักชิ้น ที่สามารถใส่ได้ทั้งการออกงานหรือแบบ Casual และเป็นของที่ใส่แล้วทำให้เราดูดีขึ้นได้ง่าย ๆ คิดว่าหลายคนน่าจะนึกถึงเข็มขัดเป็นอันดับแรก ๆ เครื่องแต่งกายแบบเส้น เอาไว้คาดเอวเพื่อให้พอดีกับรอบเอว หรือช่วยเสริมลุคให้ดูดีขึ้นได้ง่าย ๆ ซึ่งหลายคนอาจจะคิดว่าเข็มขัดเป็นสิ่งที่มนุษย์เพิ่งมาคิดค้นเอาเมื่อไม่กี่ร้อยปีที่ผ่านมา แต่เชื่อไหมว่า ประวัติเข็มขัด นั้น สามารถย้อนกลับไปได้ไกลกว่าที่หลายคนคิด จนเราอาจจะเรียกว่ามันเป็นเครื่องแต่งกายแรก ๆ ของมนุษย์ ที่อยู่มาจนถึงปัจจุบันไม่ต่างจาก กระดุม เลยทีเดียว
และในวันนี้ MenDetails จะพาทุกท่านไปสำรวจที่มาของเข็มขัด กับการเดินทางของมันกว่าจะมาเป็นเครื่องแต่งกายเท่ ๆ แบบที่เราใช้ในทุกวันนี้ครับ
ประวัติเข็มขัด ที่เริ่มต้นจากการใช้เก็บสิ่งของ
บันทึกเกี่ยวกับการใช้เข็มขัดของมนุษย์ เริ่มต้นในช่วงยุคสำริดเมื่อ 5 – 3 พันปีก่อน ในฐานะของที่ผู้ชายสวมใส่ก่อน หลังจากนั้นเมื่อเทรนด์แฟชั่นของมนุษย์เปลี่ยนไปตามกาลเวลา ก็ปรากฏหลักฐานว่าผู้เองก็ใส่เข็มขัดด้วย
แต่เข็มขัดยุคเริ่มแรกของมนุษย์ ไม่ได้ใส่เป็นเครื่องประดับเพื่อความสวยงามแบบในปัจจุบัน ในทางกลับกัน มันถูกใช้เพราะหน้าที่ของมันในสมัยนั้น ที่ใช้ในการเก็บของต่าง ๆ เพราะในยุคนั้นกระเป๋ากางเกงยังไม่ถือกำเนิดขึ้น และบางครั้งของที่ต้องเก็บก็ไม่จำเป็นถึงขั้นต้องใช้กระเป๋าใหญ่ ๆ ทำให้คนเลือกที่ใช้เข็มขัดเป็นเครื่องมือในการเก็บสิ่งของครับ ก็คือ เหน็บไว้กับเข็มขัดนั่นล่ะ สิ่งของที่เก็บก็จะเป็นพวกอุปกรณ์เครื่องมือต่าง ๆ แล้วในเวลาต่อมาก็เริ่มมีการเอากระเป๋าที่ทำจากผ้าหรือหนังมาเย็บติดเพื่อใส่ของมีค่าอย่างอื่น แต่มันยังไม่ได้รับความนิยมไปจนถึงช่วงศตวรรษที่ 15 ก่อนที่มันจะค่อย ๆ พัฒนากลายเป็นกระเป๋ากางเกงแบบปัจจุบัน
สำหรับเข็มขัดในยุคโบราณ ด้วย Concept ของมันที่เรียบง่าย ทำให้ไอเดียของเข็มขัดแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว เกิดเข็มขัดรูปแบบอื่น ๆ ตามมามากมาย ไปจนถึงเหล่าทหารที่ใช้เข็มขัดสำหรับเหน็บอาวุธอย่างดาบ มีด และยังสามารถบอกยศของทหารนายนั้นได้ด้วย
เมื่อเข้าสู่ยุคของพวกโรมัน พวกเขาก็ยังคงนิยมเข็มขัดอยู่ โดยเฉพาะพวกนายทหาร ที่มีเข็มขัดที่ออกแบบมาสำหรับเก็บดาบและมีดสั้น ไปจนถึงพวกชนชั้นสูงที่ใส่เข็มขัดที่อลังการกว่า มีลวดลายที่สวยงาม ทำจากวัสดุล้ำค่า ซึ่งอิทธิพลของอาณาจักรโรมันที่แผ่ไปทั่วยุโรป ส่งผลต่อการแต่งกายของชาติอื่น ๆ ด้วย ในยุคต่อมาเข็มขัดก็เป็นสิ่งที่ทหารยังคงสวมใส่กันอยู่ แต่ก็มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบและฟังก์ชันเพิ่มเติมไปตามยุคสมัย ในบางวัฒนธรรมเข็มขัดก็สามารถเป็นสิ่งบ่งบอกฐานะ หรือความสามารถได้เช่นกัน
จากยุคกลางถึงศตวรรษที่ 20 จากเครื่องแต่งกายทั่วไป สู่เครื่องแต่งกายทหาร
นับตั้งแต่การกำเนิดขึ้นของเข็มขัดในยุคสำริด มันไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงหน้าตาและจุดประสงค์ในการใช้งานไปจากเดิมเท่าไหร่นักในช่วงเวลาหลายพันปีที่ผ่านมา ตั้งแต่การเริ่มใช้ ไปถึงยุคพวกโรมัน จนถึงศตวรรษที่ 20 จะมีก็แต่ขนาดที่อาจจะเล็กลงบ้าง เพราะเข็มขัดบางแบบไม่ได้มีหน้าตาเป็นเส้นเล็ก ๆ ตรง ๆ แบบในปัจจุบัน บางแบบมีขนาดที่ใหญ่ หรือมีกระเป๋าติดอยู่มากมายเพื่อให้สามารถเก็บอุปกรณ์ได้หลายอย่าง นอกนั้นก็จะมีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของวัสดุที่ใช้ และการติดของอย่างอื่นเพิ่มเข้าไป อย่างเช่นกระเป๋าที่ทำจากผ้าหรือหนังที่เราได้กล่าวถึงไปแล้ว
แต่เข็มขัดมีบทบาทอย่างมากในฐานะเครื่องแบบทางการทหารในช่วงศตวรรษที่ 17 ถึงศตวรรษที่ 20 เนื่องจากความสามารถในการใช้เก็บสิ่งของ ไปจนถึงเหน็บดาบ นอกจากนี้ยังช่วยเพิ่มความเท่ให้ชุดได้ด้วย เพราะการคาดเข็มขัดทำให้รูปร่างของผู้ใส่ดูผอมลง ดูคล่องแคล่วมากยิ่งขึ้น ในช่วงศตวรรษที่ 17 / 18 ทหารยังมีการใส่ Corset เล็ก ๆ เอาไว้ใต้ชุดอีกที เพื่อทำให้รูปร่างดูผอมมากยิ่งขึ้นอีกด้วย
เมื่อเข้าสู่กลางศตวรรษที่ 20 เข็มขัดเริ่มมีบทบาทในการแต่งตัวทั่วไป เพราะกางเกงของผู้ชายมีการเปลี่ยนแปลงให้เอวต่ำลง นับตั้งแต่ชาวยุโรปเริ่มใส่กางเกงกันในศตวรรษที่ 16 ทำให้ผู้ชายทั่วไปเริ่มหันมาคาดเข็มขัด และเป็นในช่วงเวลานี้เช่นกันที่ห่วงเข็มขัดของกางเกงเริ่มถือกำเนิดขึ้น และกลายเป็นส่วนประกอบที่กางเกงต้องมีในเวลาต่อมา เข็มขัดในช่วงเวลานี้จึงไม่ได้เป็นแค่เครื่องแต่งกายทางการทหาร แต่มันได้พัฒนากลายเป็นเครื่องแต่งกายของคนทั่วไปด้วย ด้วยผลของการพัฒนาด้านเทคโนโลยีการผลิต ทำให้เข็มขัดสามารถผลิตได้ง่าย มีความหลากหลายในวัสดุและหน้าตา ทำให้เข็มขัดได้รับความนิยม
อีกเรื่องที่น่าพูดถึงในช่วงเวลานี้ คือ ผู้หญิงกับเข็มขัดครับ ในยุคก่อนเข็มขัดเป็นของที่คู่กับผู้ชาย แต่ก็มีบางช่วงเวลาที่ผู้หญิงหันมาคาดเข็มขัดกันจนเป็นกระแสแฟชั่น นอกจากมันจะทำให้ดูดีแล้ว มันยังมีประโยชน์ในแง่ของการใช้งานด้วย โดยยุคที่เราสามารถพบเห็นผู้หญิงคาดเข็มขัดได้ มีตั้งแต่ช่วงยุคกลาง ยุคเรเนอซองส์ ที่ผู้หญิงคาดเข็มขัดเพราะต้องการใช้เก็บของต่าง ๆ แต่เมื่อมีเครื่องแต่งกายอื่น ๆ ของผู้หญิงถือกำเนิดขึ้น เสื้อผ้ามีพัฒนาการมากขึ้นทั้งการกำเนิดของกระโปรง กระเป๋าถือ เข็มขัดจึงเสียจุดประสงค์ในการใช้งานไป มันถูกพัฒนาให้ดูดีมีสไตล์มากขึ้นขึ้น จนค่อย ๆ กลายมาเป็นเครื่องแต่งกายเพิ่มสไตล์เต็มรูปแบบในช่วงกลางศตวรรษที่ 20
เข็มขัดในปัจจุบัน
ในยุคปัจจุบัน หรือ ศตวรรษที่ 21 เข็มขัดกลายเป็นหนึ่งในเครื่องแต่งกายของทั้งผู้ชายและผู้หญิง สามารถใช้ได้ทั้งกับชุดยูนิฟอร์มเพื่อให้ดูดี ชุดทำงาน ชุดทางการ ชุดทางการทหาร/ตำรวจ ไปจนถึงใช้แต่งกายแบบ Casual วันไปเที่ยวธรรมดา ๆ ก็ได้ นอกจากจะทำให้รัดกางเกงไม่ให้หลวมแล้ว เข็มขัดยังช่วยให้การแต่งกายโดยรวมดูดีขึ้น แม้มันจะไม่ได้โดดเด่นด้วยตัวของมันเองก็ตาม แต่จุดประสงค์ในการใช้เก็บของ ของมันก็น้อยลงไป นอกจากเข็มขัดบางประเภทอย่าง utility belt ที่จะมีช่องใส่ของเยอะ ๆ
ต้องขอบคุณเทคโนโลยีปัจจุบันที่ทำให้มนุษย์สามารถผลิตเข็มขัดได้หลากหลายสไตล์ หลายรูปแบบ เหมาะกับการใช้งานในโอกาสต่าง ๆ และเราก็คิดว่าเข็มขัดน่าจะอยู่คู่กับการแต่งกายของมนุษย์ไปอีกหลายร้อยปี อย่างน้อย ๆ ก็ในฐานะเครื่องประดับแฟชั่นที่ผู้ชายควรมีไว้อย่างน้อยหนึ่งเส้น และนี่คือเรื่องราวของเข็มขัด ที่อยู่คู่กับเอวของมนุษย์มายาวนานหลายพันปีครับ หากใครสนใจเรายังมีคำแนะนำในการใส่เข็มขัด Dress belt ให้ดูดีด้วยนะครับ
